آداب معاشرت ویژه نوجوانان

دنیای امروز دنیای ارتباط است. در تمام روزهای زندگی به ارتباط با دیگران و آداب معاشرت نیاز داریم.

جزئیات مهم هستند. تفاوت آدم‌های موفق و ناموفق خیلی زیاد نیست. آدم‌های موفق به جزئیات اهمیت می‌دهند. آدم‌های ناموفق به جزئیات اهمیتی نمی‌دهند. آدم‌های موفق همین جزئیات کوچک را هر روز و بدون وقفه انجام می‌دهند. آدم‌های ناموفق خیر.

یکی از جزئیاتی که برای موفق بودن و متفاوت بودن لازم است، مورد توجه قرار بدهید، رعایت ادب است. شما با رعایت این نکات ضروری و ساده در زمره افراد فرهیخته قرار خواهید گرفت، شخصی که دیگران آرزوی معاشرت با وی را دارند. رعایت آداب پسندیده به شما کمک خواهد کرد تا شان و منزلت اجتماعی‌تان ارتقا یابد.

تصور کنید غریبه ای وارد اتاق بشود و شما به او بگویید:

– لطفاً بفرمایید بنیشینید.

غریبه با خوشحالی و با روی باز درخواست شما را انجام می‌دهد.

اگر بگویید:

– بنشین!

غریبه جا می‌خورد و با اکراه می‌نشیند.

و اگر بگویید:

– بتمرگ!

خب… من نمی‌دانم چه بلایی سر شما خواهد آمد.

خواهش می‌کنم، لطفاً – متشکرم – متاسفم، معذرت می‌خواهم – جای این سه عبارت جادویی در مکالمه ایرانی‌ها خیلی خالی است.

لطفا

کلمه “لطفا” واقعا کلمه ای جادویی است چون دستور را به درخواست تبدیل می کند. کلمه لطفانشان دهنده‌ی احترام و ملاحظه برای افرادی است که با آنها ارتباط برقرار کرده‌اید، و زمینه را برای ادامه کار مهیا می‌کند.

متشکرم

اکثر مردم می‌دانند که باید بخاطر یک هدیه، لطف، پاداش و از این قبیل تشکر کنند. ولی گاهی متوجه نمی‌شویم که باید به خاطر ادب و نزاکت افرادی که طی روز سر راهمان قرار می‌گیرند هم تشکر و قدردانی کنیم، برای مثال فردی که در را برایمان باز نگه میدارد، این لطف کوچک به دلیل مشغله زیاد مردم که به اطرافشان توجه نمی‌کنند نادیده گرفته می‌شود.

ابراز قدردانی و تشکر نشان دهنده‌ی تمدن و فرهنگ است. وقتی کسی می‌گوید “متشکرم” بهترین پاسخ این است: “خواهش می‌کنم” کم رو نباشید تشکری که بخاطر لطفتان از شما شده را بپذیرید. نکته ظریفی است، ولی وقتی در مقابل می‌گویید “چیزی نبود”، یا “قابل شما را نداشت” یعنی برای کاری که کرده‌اید ارزشی قائل نیستید. پس نسبت به تشکر کردن دیگران بی‌تفاوت نباشید. با پذیرش بزرگوارانه تشکر، عادت تشکر کردن را رواج می‌دهید.

ببخشید

ببخشید، معذرت می خواهم و پوزش میطلبم نشان دهنده آگاهی شما از این موضوع هستند که باعث ناراحتی کسی شده اید، به فرد نشان می‌دهدکه کار شما عمدی نبوده و باعث آرام شدن شرایط می‌شود. عادت کنید وقتی کارهای زیررا انجام می‌دهید عذر خواهی کنید:

_ وقتی لازم است در کاری وقفه ایجاد کنید: (ببخشید، ولی پای تلفن با شما کار دارند.)

_ وقتی می‌خواهید درخواستی را مطرح کنید: (ببخشید، ولی اینجا نمی‌توانید سیگار بکشید.)

_ وقتی می‌خواهید اشتباهی را بپذیرید: (ببخشید متوجه نشدم شما در صف هستید.)

_ وقتی کار بدی مانند بادگلو کردن ازشما سر میزند: (ببخشید)

_ وقتی مکالمه ای را ترک می کنید: (ببخشید دلم می‌خواست بیشتر بمانم، ولی باید بروم)

_ وقتی از سر میز بلند می‌شوید: ( لطفا مرا ببخشید.)

متاسفم

یکی از ساده ترین و اغلب مهربان‌ترین راه‌ها برای ابراز همدلی یا پشیمانی است. از دست دادن کار، بیماری، مرگی در خانواده، یا از دست دادن حیوان خانگی مواقعی هستند که می‌توانید از کلمه‌ی متاسفم استفاده کنید. در چنین مواقعی مسئله را ساده برگزار کنید، لازم نیست به آن شاخ و برگ بدید ” متاسفم که چنین اوقات دشواری داشتی. تمام مدتی به تو فکر میکردم.”

چطور عذرخواهی کنید:

اگر نمی‌توانید به زبان بیاورید، بنویسید.

گاهی‌اوقات غرور یا خجالت اجازه نمی‌دهد از کسی عذرخواهی کنید. با اینکه معذرت‌خواهی رودررو همیشه بهتر است، اگر نمی‌توانید اینکار را انجام دهید، بهتر است که آن را بنویسید. و گاهی‌اوقات یک یادداشت و یا نامه بهتر از حرف زدن است زیرا باعث می‌شود بتوانید همه احساساتتان را بدون اینکه حرفهایتان را فراموش کنید بیان کنید.

جدی باشید.

این اصلی‌ترین قانون عذرخواهی است. یک عذرخواهی بدون جدیت بدتر از عذرخواهی نکردن است. ناراحتی و عصبانیت فرد از شما با این رفتار بیشتر می‌شود. یک عذرخواهی غیرجدی مثل این است که بگویید متاسفید اما پشیمان نبودنتان کاملاً مشخص باشد. کار اشتباه دیگر عذرخواهی “از اینکه ناراحتی متاسفم” است. این نوع معذرت‌خواهی هیچ تقصیری را گردن نمی‌گیرد اما طوری وانمود می‌کند که از ناراحتی فرد مقابل ناراحت است.

مسئولیت کامل را قبول کنید.

هیچوقت وقتی می‌خواهید عذرخواهی کنید، کارتان را توجیه نکنید و بهانه نیاورید. این کار ارزش و جدیت اعتراف و عذرخواهی شما را از بین می‌برد. هیچ “اما” و “اگر”ی در جملات خود به کار نبرید.

بگویید که فهمیده‌اید چرا اشتباه کرده‌اید.

فرد می‌خواهد بداند که واقعاً جدیت موضوع را فهمیده‌اید و می‌دانید چرا و کجای کارتان اشتباه بوده است. هیچکس دوست ندارد عذرخواهی را از زبان کسی بشنود که نمی‌داند چرا اشتباه کرده است اما تصور می‌کند باید عذرخواهی کند.

متعهد شوید که جبران می‌کنید.

دقت کنید، گفتیم “متعهد” شوید نه اینکه “قول” بدهید. این یک قسمت بسیار مهم از فرایند عذرخواهی است. باید راه‌هایی برای جبران اشتباهی که مرتکب شده‌اید پیشنهاد دهید. این همیشه ممکن نیست. اگر گلدان تاریخی که نسل به نسل در خانواده‌ای چرخیده است را بشکنید، مطمئناً نمی‌توانید به بازار رفته و یکی به جای آن بخرید. اما اگر اشتباهتان در محدوده‌ای بوده که قابل برطرف کردن و اصلاح است، دریغ نکنید.

یک وقت‌هایی بخاطر اینکه از دست کسی عصبانی شده و داد کشیده‌اید واقعاً متاسف باشید اما می‌دانید که هر چقدر هم تلاش کنید ممکن است باز هم با آن فرد این اتفاق تکرار شود. وقتی به کسی قول می‌دهید که دیگر چنین اتفاقی تکرار نمی‌شود، خودتان را برای یک ضربه بزرگتر آماده می‌کنید. چون این بار طرف‌مقابل دوبرابر ناراحت خواهد شد. اما خیلی چیزها هم هست که مطمئنید ۱۰۰٪ دیگر تکرار نخواهد شد و اگر واقعاً به این مسئله اطمینان دارید، آنوقت می‌توانید قول دهید.
اما بهتر است خیلی ساده متعهد شوید که تلاشتان را برای جبران می‌کنید.

با عملتان پشیمانی خود را نشان دهید.

در آخر اگر رفتار و عملتان با اظهار پشیمانی‌تان همخوان نباشد، عذرخواهی لفظی هیچ ارزشی نخواهد داشت. بعد از اینکه عذرخواهی کردید، دیگر به آن فکر نکنید. سعی کنید از آن به بعد طوری رفتار کنید که نشان دهنده پشیمانی شما از اشتباهتان باشد.

سه هفته آینده مؤدب بودن را تمرین کنید:

هفته اول: هر درخواستی را با عبارت خواهش می‌کنم شروع کنید.

بابا! خواهش می‌کنم آن نمکدان را به من بده!

مامان! خواهش می‌کنم امروز برای ناهار قورمه سبزی بپز!

(نام) ! خواهش می‌کنم …

هفته دوم: از آدم‌ها تشکر کنید.

متشکرم!

ممنونم!

سپاسگزارم!

هفته سوم: اگر اشتباهی مرتکب شدید، عذرخواهی کنید.

البته معذرتخواهی آداب مفصلی دارد که در پستهای آینده خواهم نوشت. اگر از حالا که سن کمی دارید یاد بگیرید این سه عبارت جادویی را بسادگی و هر روز بیان کنید، به شما قول می‌دهم در سال‌های آینده، کیلومترها از همسالان خود جلوتر خواهید بود.

كسی كه هنگام معاشرت با افراد، جانب ادب را رعایت كند، از بهرۀ كار خود استفاده می‌برد. كسی كه اصول آداب و معاشرت را رعایت نكند، سرمایۀ خود را از دست می‌دهد.

هوگو فون، نویسنده اتریشی

در رد کردن پیشنهاد، درخواست یا دعوت، چقدر ادب و نزاکت به خرج می دهید؟

عجیب است که اکثر مردم وقتی جواب منفی بدهند با حالتی بی ثبات و مردد این کار را می‌کنند‌. صداقت یکی از اصول بنیادی آداب اجتماعی صحیح است. عبارت ساده “نه متشکرم” که در کودکی آن را یاد گرفته‌ایم باید بخشی از واژه نامه ی روزمره ی زندگی تبدیل شود. در اینجا به راه‌هایی اشاره شده که به شما کمک می‌کنند در عین با ملاحظه بودن جواب منفی موثری بدهید:

۱. تا ده بشمارید:

چند دقیقه مسئله را سبک سنگین کنید و محدودیت‌هایتان را بسنجید (زمان، پول، علاقه). حاصل این است که با عزم راسخ‌تری تصمیم می‌گیرید، جواب منفی را ساده‌تر منتقل می‌کنید و پذیرش آن برای پیشنهاد دهنده هم ساده می‌کنید.

۲. نه را با اظهار نظری مثبت همراه کنید:

“نه، ولی از اینکه چنین پیشنهادی دادید متشکرم.” چنین جمله‌ای نشان دهنده‌ی قدر دانی از ملاحظات فرد مقابل است.

۳.در صورت امکان، دلیلی مناسب و صادقانه بیاورید:

“نه، برنامه کاری ام مرا کلافه کرده است.” تنها زمانی دلیل خود را ذکر کنید که واقعی است و در دادن جواب منفی به شما کمک می کند.

۴. دو پهلو حرف نزنید:

فکر نکنید اگر جواب منفی می‌دهید مقصر هستید، پس مِن مِن نکنید. “فکر نمیکنم بتوانم” یا “احتمالا نمی‌توانم” نشان می دهد هنوز تصمیم نگرفته‌اید و باعث می‌شود طرف مقابلتان به متقاعد کردن شما ادامه دهد. عدم قاطعیت باعت ادامه دار شدن بحث می‌شود و به ناراحتی دو طرف می‌انجامد.

۵. در را به روی درخواست‌های آینده باز نکنید:

یا از پیشنهادی استقبال کنید یا قاطع جواب نه بدهید.

آداب معاشرت خوب می تواند برای شما موارد زیر را به همراه داشته باشد:

• درآمد بیشتر نسبت به سایرین
• موقعیت و جایگاه بهتر در محیط کار
• درآمد بیشتر نسبت به سایرین
• سلامت جسمی و روحی شما
• حس بسیار خوب در حین انجام کار
• دیده شدن و خاص شدن شرکت شما
• رشد سریع تر و بهتر نسبت به سایر همکاران و رقیبان
• موقعیت و جایگاه بهتر در محیط کار
• درآمد بیشتر نسبت به سایرین
• سلامت جسمی و روحی شما
• حس بسیار خوب در حین انجام کار
• دیده شدن و خاص شدن شرکت شما
• رشد سریع تر و بهتر نسبت به سایر همکاران و رقیبان

یکی از چالش‌های اصلی جامعه ایران ضعف افراد در معاشرت با دیگران است، که نتیجه آن افزایش طلاق، ناسازگاری خانوادگی و حتی خشونت افراد جامعه است. آداب معاشرت و یادگیری آن به عنوان یکی از پایه‌های اصلی برقراری «ارتباط موفق» در جامعه محسوب می ‌شود، و فردی که به اصطلاح مبادی آداب باشد، به عنوان شخص موفق در ارتباطات از وی یاد می‌‌شود. پایه و اساس یک ارتباط خوب و منطقی در محیط‌های متنوع زندگی، رعایت آداب معاشرت است. آداب و رفتار معاشرت مهارت هایی اکتسابی هستند.

یکی از مباحث آموزشی ما در دوره عالی محصلان برتر، آموزش آداب معاشرت توسط نماینده سازمان ملل، پدر تشریفات ایران در کنار آموزش سایر مهارت‌های حیاتی از جمله:

🔻تقویت حافظه و تمرکز

🔻 تندخوانی و یادگیری بدون فراموشی. (توسط مرد حافظه محمد سیدا)

🔻فن بیان و صداسازی

🔻اعتماد به نفس

🔻شخصیت شناسی

🔻هوش هیجانی

🔻برنامه‌ریزی عصبی‌کلامی NLP

🔻دفاع شخصی

🔻پیشگیری از آسیب‌های بلوغ

🔻استفاده بهینه از فضای مجازی

🔻تکنیک رهایی از احساسات نامطلوب EFT

🔻هوش مالی (توسط اساتید حرفه‌ای و بین‌المللی)

🔻آشنایی با آسیب‌های مواد مخدر توسط جناب سرهنگ اکرمی

برای محصلان می‌باشد.

 از ادب پر نور گشته این فلک
‏ و ز ادب معصوم و پاک آمد ملک

***

از خدا جوییم توفیق ادب
بی ادب محروم ماند از لطف رب

***

بی ادب تنها نه خود را داشت بد
‏ بلکه آتش بر همه آفاق زد

مولوی